19.06.2024

„W naturze jest coś i w duszy ludzkiej także coś. Nie drwijcie z tej struny tajemniczej…”

„W naturze jest coś i w duszy ludzkiej także coś. Nie drwijcie z tej struny tajemniczej...”

Wojciech Kudyba

To niepokojące „coś” zaczynało się, gdy wychodził z mieszkania. Narastało, gdy trzeba było pokonać schody, a potem stanąć w korytarzu, za którym zaczynała się ulica. Czego właściwie się obawiał? – Zgiełku, którym pulsuje miasto? Nie. Od dawna lubił gwar. Ludzkie głosy przyciągały go jak magnes. Choć może się to wydać dziwne, tym, czego Aleksander Głowacki się obawiał, było światło. Wiedziano o tej jego dziwnej przypadłości. Szeptano, że to po powstaniu; że podczas bitwy pod Białką wybuch prochu osmalił mu oczy. Od tamtej pory nadmiar blasku, chlust światła prosto w źrenice powodował w nim nagły atak paniki. Właśnie dlatego nie cierpiał odsłoniętych okien, szerokich mostów i migotania barw za szybami pociągu. Podróżował niechętnie i na ogół nocą.

Być może więc, gdy stał już w sieni, nasłuchiwał, czy od zewnątrz nie zbliża się ktoś, kto mógłby za chwilę gwałtownie otworzyć drzwi. Kiedy był pewny, że nic takiego mu nie grozi, powoli uchylał ich skrzydło, patrzył, jak smuga blasku przesącza się przez szparę i rozbłyskuje na noskach butów. Jeśli nie włożył tego dnia ciemnych okularów, wychodził, osłaniając oczy dłonią. Najchętniej zacisnąłby powieki i kierował się wyłącznie słuchem. Tak. Wyłącznie słuchem, choć w życiu, zwłaszcza w życiu kasjera, mogło to źle się skończyć. A w życiu literackim? Ach, ono pociągało go najbardziej! W literaturze zdanie się na słuch nie musiało oznaczać porażki. Przeciwnie, mogło być zapowiedzią sukcesu. Czy wśród podświadomych motywów, które popychały go do pisania, były i takie?

Kasjer Aleksander Głowacki, ku rozpaczy swych zwierzchników, postanowił bowiem zostać literatem. Nic nie pomogły ani dobre rady, ani życzliwe przestrogi. Po kilku latach pracy tak rzetelnej, że mogła dawać nadzieję na podwyżkę, niespodziewanie porzucił stabilną posadę i rzucił się na oślep w niepewne nurty pozytywistycznej prozy. Czyżby rzeczywiście kierował się wyłącznie słuchem? Czy zdawał sobie sprawę z tego, na co się decyduje? A przede wszystkim: czy właśnie te pytania są dziś najbardziej istotne? Był pisarzem-słuchowcem i być może tylko to dziś ma znaczenie; tylko to, że miał dar zapisywania ludzkich głosów i układania ich w opowieść. Jego felietony, opowiadania, nowele, a nawet fragmenty wielu powieści to teksty, w których ucho pisarza wydaje się podstawowym organem pozyskiwania narracyjnego materiału. Aleksander Głowacki zamyka oczy, zdaje się na słuch i wtedy staje się Bolesławem Prusem. Jest w naturze, jest w ludzkiej duszy coś, co pozwala na taką zmianę.

Kiedy dla potrzeb tego eseju zacząłem przeglądać jego drobne prozatorskie formy, właśnie to uderzyło mnie w sposób szczególny: jego zamiłowanie do podsłuchiwania – doprawdy godne dramatopisarza. W jego tekstach niby w słuchowiskach brzmi żywa mowa ulic, parkowych alei i kawiarnianych stolików. Raz po raz natrafiamy w niej na strzępy rozmów, jakieś zasłyszane zwroty, frazy, powiedzonka. To nie dyskurs narratora, ale właśnie one nadają jego tekstom walor autentyku i szczególną wiarygodność. Wystarczy przeczytać na głos choćby fragment jego prozy, by natychmiast przenieść się w sam środek ulicznego gwaru dawnej Warszawy. Jeśli mówi się, że w oparciu o narrację Lalki można odtworzyć układ ulic miasta, to trzeba też dodać, że wsłuchując się w dialogi bohaterów, jesteśmy w stanie zrekonstruować jego geografię społeczną. Pisarz – niczym rasowy dramaturg – stosunkowo często dokonuje przecież swoistej typizacji postaci, czyniąc swych protagonistów przedstawicielami pewnego środowiska. Jego bohaterowie, nie tracąc nic ze swej indywidualności, uosabiają rozmaite kręgi społeczne, a w ich rozmowach z łatwością wychwycimy echa tego, co dziś nazwalibyśmy społeczną dyskusją.

Czy kryje się za tym filozoficzne przekonanie pisarza-słuchowca, że to, co w ogóle można nazwać sensem, zawsze jawi się nam w postaci cząstkowej i polifonicznej? Trudno powiedzieć, choć przecież trzeba zauważyć, że narrator Lalki rzadko rości sobie prawo do pełnej wiedzy o rzeczywistości. Tak bywa w prozie Orzeszkowej i Sienkiewicza, ale na pewno nie u Prusa. I to nie tylko dlatego, że potoczystą narrację jego arcypowieści rozbija głos Rzeckiego, zapisany w „Pamiętniku starego subiekta”. Autor Lalki niemal od początku swej literackiej drogi raz po raz rozpisuje utwory na głosy, prezentuje fabułę we fragmentach opowiadanych przez poszczególnych bohaterów. Tak dzieje się np. w „Powiastkach cmentarnych” – wydrukowanych na łamach „Kuriera Warszawskiego” w 1875 roku. Cała snująca się przez wiele stron opowieść to przecież rozmowa – podsłuchana, jak czytamy, „pod werendą pewnej cukierni w ogrodzie”. W cukierni? Przecieramy oczy ze zdumienia, przyglądając się smakowitym trunkom, jakie cierpliwy kelner serwuje gościom, i nieuchronnie wzbiera w nas nostalgiczne pytanie o dawne warszawskie cukiernie, o owe mateczniki dziewiętnastowiecznej psychoterapii, słodkie konfesjonały ateuszy, w których nie było co prawda kawy, ale były za to poncze, likiery, a nawet wódeczki. Trudno doprawdy oprzeć się pokusie: dosiadamy się do stolika bohaterów opowiadania, zamawiamy likier i wsłuchujemy się w ich głosy. Kiedy najstarszy z gawędzących prawników – opróżniwszy dziewiątą szklaneczkę ponczu – pochyla się filozoficznie i daje nam do zrozumienia, że „w naturze jest coś i w duszy ludzkiej także coś”, zaczynamy się domyślać, że to jest właśnie ten moment. Powoli zamieniamy się w słuch. Za chwilę cukiernia zniknie, a w jej miejscu pojawi się scena kameralnego teatru, na której bohaterowie będą zmagali się nie tyle z alkoholem, ile raczej z własną duszą. Tak. To jest ten moment. „Nie drwijcie z tej struny tajemniczej…”.

Teatralny potencjał prozy Bolesława Prusa nie od razu jednak odsłonił się jej czytelnikom. Autor „Powiastek cmentarnych” nie był człowiekiem teatru. Owszem, chadzał na przedstawienia, niektóre z nich recenzował, ale sztuk teatralnych nie pisał i – jak się zdaje – nie zabiegał o obecność swej prozy na scenie. W XIX stuleciu bodaj dwa razy jego teksty inspirowały dramaturgów. W 1889 roku Stanisław Książek (pisujący pod pseudonimem Stanisław Staszewski) i Józef Popławski dostosowali do potrzeb scenicznych i wystawili „Pałac i ruderę”. W 1897 ci sami autorzy dokonali teatralnej adaptacji „Placówki”. To wszystko. Choć zabrzmi to paradoksalnie, historia sztuk teatralnych powstających na podstawie tekstów Prusa zaczyna się na dobre wraz z historią kina. „Anielka”, „Antek”, „Omyłka”, „Katarynka”, „Powracająca fala”, fragmenty „Emancypantek” i „Lalki” – niemal wszystkie znane i cenione przez czytelników dzieła autora „Faraona” doczekały się teatralnych adaptacji dopiero w XX wieku i to głównie w jego drugiej połowie. Dodajmy też, że na podstawie większości z nich nakręcono filmy cieszące się wielką popularnością.

Czy cieszą się nią – dzięki teatralnej lub filmowej wersji – także „Powiastki cmentarne” i nowelka „Nawrócony”, opublikowana w 1880 roku na łamach czasopisma „Kalendarz Humorystyczny Muchy dla porządnych ludzi”? Odpowiedź trudno uznać za zadowalającą. Powiastek nigdy nie próbowano zaadaptować dla teatru. Nie poszczęściło się też „Nawróconemu”. Jeszcze przed II wojną światową Władysław Smólski napisał na jego podstawie sztukę teatralną, ale spektakl został zagrany dopiero w 1948 roku w Opolu i nie zyskał szerszego rozgłosu. Była na to szansa rok wcześniej, bo Jerzy Zarzycki stworzył na podstawie tekstu Prusa scenariusz i zdołał doprowadzić do realizacji filmu. Niestety, zapis cenzorski uniemożliwił jego dystrybucję do sal kinowych… Wiadomo również o słuchowisku „Piekło skąpców”, przygotowanym przez Kalmana Segala i wyemitowanym w 1967 roku, trudno jednak orzec, na ile przyczyniło się ono do popularyzacji dzieła Prusa. Piszę o tym, bo wśród historyków literatury „Nawrócony” od dawna ma bardzo wysokie notowania. W szkicach, jakie mu poświęcono, powraca myśl, że nawiązując do słynnej „Opowieści wigilijnej” Charlesa Dickensa, Prus nie tylko dorównał angielskiemu wirtuozowi prozy, ale i w niejednym aspekcie swej nowelki prześcignął angielskiego mistrza. Szczególną uwagę zwrócono na osobliwe zakończenie „Nawróconego” – dalekie od łatwego optymizmu tekstu Brytyjczyka.

Bo też nie było zamiarem warszawskiego prozaika napisanie krzepiącej powiastki o moralnej (duchowej?) przemianie starego skąpca. Tytuł ma charakter ironiczny i zwodniczy. Motyw nawrócenia wcale nie jest fabularną osią noweli. Jest nią sąd i to w dodatku taki, który ma cechy sądu ostatecznego. Wiesław Ratajczak trafnie zauważa w swym opracowaniu, że „ferowanie wyroku jest jedną z najczęściej powracających sytuacji w twórczości Bolesława Prusa”, słusznie też zwraca uwagę na zainteresowanie pisarza sądem i sądzeniem jako zawodem. Gdyby dodać do tego jeszcze zagadnienie winy i sumienia, rejestr kluczowych zagadnień egzystencjalno-filozoficznych, z jakimi zmaga się pisarz, byłby niemal kompletny. Niech nie zwiedzie nas etykieta moralizującego realisty, jaką czasem okleja się twórczość autora „Emancypantek” w szkole średniej. Zakres zagadnień podejmowanych przez Prusa daleko wykracza poza ideowe i tematyczne ramy epoki. Jego zdaniem „w naturze jest coś i w duszy ludzkiej także coś”, o czym nie śniło się pozytywistycznym filozofom…

Wychylenie dzieł warszawskiego mistrza w stronę naszej współczesności widać jeszcze wyraźniej, gdy przyjrzymy się nie tylko temu, o czym Prus pisze, ale i temu, jak to robi. Nie chodzi mi przy tym wyłącznie o dramatyczne cechy jego narracji, ale także o charakterystyczną skłonność do eksplorowania odmiennych stanów świadomości wykreowanych postaci i nasycania fabuły elementami nadrealnymi. Wróćmy do „Nawróconego” i do „Powiastek cmentarnych”, bo właśnie w tych utworach opisana wyżej właściwość warsztatu artysty widoczna jest jak na dłoni. Świat przedstawiony w „Powiastkach” to przecież nie tylko cukiernia. Miejscem akcji opowieści prawników pochylonych nad ponczem są także upiorny cmentarz, przerażający szpital oraz niesamowita kostnica, a wszystko to pojawia się niejako w pijanym widzie dyskutantów. W „Nawróconym” mamy z kolei do czynienia ze snem bohatera, z rzeczywistością oniryczną, surrealną, a więc z obrazami podświadomości protagonisty – jak powiedziałaby współczesna psychologia. Zdaniem Janiny Szcześniak, która poświęciła tym sprawom obszerną monografię: „Prusa pociągała fantastyka, która dawała możliwości ukazania w niebanalny sposób istotnych prawd wówczas, gdy zawodziła metoda realistyczna. Problematyka egzystencjalna i moralna, przy nie zawsze jednoznacznym przesłaniu tekstów, sprawiła, że utwory Prusa mają niezwykle nowoczesny charakter”.

Tym, co łączy „Powiastki cmentarne” i „Nawróconego”, nie są jednak wyłącznie elementy poetyki nadrealizmu. Nowela o dziwnym śnie pana Łukasza została napisana ledwie pięć lat po „Powiastkach cmentarnych”, wśród inspiracji pisarza mogła zatem znajdować się nie tylko Dickensowska „Opowieść wigilijna”, ale i jego własne „Powiastki”, więcej mające wspólnego z Dniem Zadusznym niż z Wigilią… W każdym razie i w jednym, i w drugim tekście występują prawnicy, w obu mamy do czynienia z osobliwym wyznaniem winy i specyficznym „posiedzeniem sędziowskim”, obydwa też ewokują obraz czegoś, co chciałoby się nazwać piekłem, choć Prusa w niewielkim stopniu interesuje ono jako zjawisko fizyczne. Nie zobaczymy tu przecież dantejskiego leja, żar płomieni tylko na chwilę rozświetli jedną ze stron „Nawróconego”. Na pozostałych będziemy mieli do czynienia raczej z metaforą płomienia niż z rzeczywistym obłokiem rozżarzonych gazów. Ogień, który w mniejszym lub większym stopniu pali bohaterów obu opowiadań, jest ogniem poczucia winy, płomieniem wyrzutów sumienia. Nie znaczy to bynajmniej, że Prus zupełnie stroni od makabry. Nie jest Edgarem Allanem Poe, ale kilku scen z „Powiastek cmentarnych” nie powstydziłby się nawet amerykański mistrz grozy. Nie zmienia to faktu, że niesamowitość, o jaką chodzi polskiemu autorowi, nie jest po prostu romantyczną niesamowitością obcego miejsca lub postaci. Groza „Powiastek” jest modernistyczną grozą nieprzepracowanej traumy. Jeszcze inaczej dzieje się w „Nawróconym”, bo tu obcujemy z czymś jeszcze bliższym naszej współczesnej wrażliwości: z ponowoczesną grozą wiecznej nudy, o której tak sugestywnie pisał Prusowy rówieśnik – Friedrich Nietzsche.

Wszystko to być może nie przyszłoby mi jednak do głowy, gdyby nie scenariusz, w którym Piotr Gralak subtelnie łączy w spójną całość obydwa opowiadania i gdyby nie spektakl wyreżyserowany przez niego. Sposób, w jaki to robi, zasługuje na osobny artykuł. To, co możemy w tym momencie zrobić, niech będzie wyłącznie wstępem do zrozumienia zasadniczej linii interpretacyjnej opowiadań, na której wznosi się całe Gralakowe przedstawienie. Projektuje on bowiem swój spektakl (a potem realizuje go jako reżyser), przekonując i siebie, i nas wszystkich, że osią fabularną obu utworów jest właśnie to osobliwe, uwierające „coś”, obecne w naturze i w duszy ludzkiej. Coś, co można nazwać piekłem. Prus czytany przez Gralaka to przede wszystkim wnikliwy znawca ludzkiej duszy. To wytrawny psycholog, głęboko przeświadczony o tym, że infernum nie jest miejscem w przestrzeni, lecz stanem ducha.

Tak więc to, co oglądamy na scenie, to swoista realność nadrealności. Gralak zdaje się materializować na scenie coś, czego ani nie można do końca poznać, ani całkowicie wyeliminować ze świadomości. Coś, co jest w ludzkiej duszy. A więc co właściwie? Pierwszy akt, zbudowany w przeważającej swej części z materiału „Powiastek cmentarnych”, udziela odpowiedzi w sposób właściwy modernizmowi. Zasadniczym motorem akcji są w nim bezskuteczne wysiłki jednego bohaterów, by uwolnić się od przytłaczającego poczucia winy. Gwałtowny monolog sędziego, zmieniający się momentami w quasi-spowiedź, przynosi wszak skutek odwrotny od oczekiwanego: uobecnia upiory przeszłości, zamiast je oddalać. Sędzia umiera na naszych oczach, ale doprawdy Bóg jeden wie, czy nie umarł już wcześniej, a teraz powtarza tylko własną śmierć, na wieki uwięziony w jej rytuale. Czy kryje się za tym wizja piekła jako stanu, w którym człowiek zostaje skazany na wiecznie powracające, nudne „to samo” naszej codzienności? – Być może. Wątpliwości co do tego giną w drugim akcie, zbudowanym w oparciu o fragmenty „Nawróconego”. „To piekło jest dość podobne do Warszawy, a kary trapiące grzeszników są raczej dalszym ciągiem ich żywota, aniżeli jakimiś wymyślnymi mękami” – zauważa bohater. Obraz infernum jest tu aż nadto wymowny: erotomani mają własne haremy, tyle że złożone z osiemdziesięcioletnich hurys, sędziowie nadal wykonują swe czynności, tyle że z jasnym przekonaniem, że „hultaje sądzą hultajów”. I jedni, i drudzy wiedzą, że tak będzie już zawsze. Żadnej nadziei. Wieczna nuda… Niewielka pociecha płynie też z faktu, że dla pana Łukasza nie będzie tam miejsca. Wszak, wyrzucony z piekła nadrealnego, wróci do realnego – do takiego, które sam sobie stworzył – do śmiertelnej nudy gromadzenia rzeczy i pieniędzy. Dlaczego jednak chce tego, dlaczego tak łatwo godzi się na zniewolenie? Stajemy przed tym pytaniem, gdy przedstawienie Gralaka się kończy, bo ani Prus, ani współczesny reżyser nie udzielają na nie odpowiedzi. Obaj zdają się mówić: „W naturze jest coś i w duszy ludzkiej także coś. Nie drwijcie z tej struny tajemniczej…”. Tylko tyle. Aż tyle.

Kopiuj link

Aktualności

Wszystkie

04.11

Recenzja premiery „Prowadził za rękę światło”

Czy Zbigniew Herbert może dziś uczyć historii sztuki i objaśniać niczym profesor symbole, kolory, kształty, mimikę, zachowanie zwierząt i ludzi uwiecznionych przed wiekami na skale czy płótnie? Czy ma tą cenną pedagogiczną pasję i swadę wobec podopiecznych, ciekawość wobec dzieł, zachwyt wobec ich twórców i w tym wszystkim własne krytyczne spojrzenie?

Spektakl muzyczny „Prowadził za rękę światło”, który w piątkowy wieczór (25.11.2024) można było obejrzeć w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego – zmierzył się z „opowiadaniem obrazów” przez Księcia Poetów. Czworo aktorów Teatru Klasyki Polskiej: Dariusz Kowalski, Lidia Sadowa, Jarosław Gajewski i gościnnie Jadwiga Jankowska-Cieślak – przeniosło widza w dawny świat wyobraźni i interpretacji piękna.

Z wyświetlanymi dziełami sztuki, oraz ich detalami pokazanymi na teatralnej scenie za pomocą hologramu, aktorzy i widzowie w skupieniu, idąc za słowami Zbigniewa Herberta byli „oprowadzani” przez poetę śladami sztuki dawnych mistrzów. Wokaliza, „renesansowy” dźwięk cymbałów i basowe partie wiolonczeli podkreślały powagę omawianych dzieł. Zaproszeni przez poetę widzowie byli z nim w grocie Lascaux „podziemnej Kaplicy Sykstyńskiej naszych praojców”, katedrach, uliczkach czy galerii obrazów. Szukając podpowiedzi na analityczne spojrzenie na sztukę oczami Herberta, pewien klucz można odnaleźć w jego rozmowie z Markiem Zagańczykiem z 1993 r. pt. „Niewyczerpany Ogród” – gdzie Herbert tłumaczył: „Od sklepu z farbami do obrazu jest daleka i kręta droga.

Kolor sam w sobie nic nie znaczy, dopiero przez towarzystwo kolorów, które go otaczają, przez te wszystkie harmonie z tymi kolorami… udało mi się zasugerować – to jest tłumaczenie muzyki na słowa. Tłumaczenie malarstwa na język, wałkowanie tych słów przypomina wałkowanie ciasta. Używając wielkich słów – olśnienie. Widzi pan od razu i widzi pan wszystko. Potem zaczyna się obraz rozbierać mówiąc o żółto-złoto-białej sukni, czarnym kołnierzu, to zaczyna być już analiza”. Autor „Barbarzyńcy w ogrodzie” – co zaakcentowali aktorzy – wyjawił, który z malarzy był mu najbliższy i warto przypomnieć te słowa: „Mówią przyjaciele: no, dobrze, byłeś tam, widziałeś dużo, podobał ci się i Duccio, i kolumny doryckie, witraże w Chartres i byki z Lascaux — ale powiedz, co wybrałeś dla siebie, jaki jest twój malarz, którego nie oddałbyś za żadnego innego. Pytanie wbrew pozorom sensowne, bo każda miłość, jeśli jest prawdziwa, powinna niszczyć poprzednią, porażać całego człowieka, tyranizować i żądać wyłączności. Więc zastanawiam się i odpowiadam: Piero delia Francesca”. Jego wskazał Herbert, bo to on „prowadził za rękę światło”.

Druga część spektaklu była piękną interpretacją poezji Herberta, opisu otaczającego go świata i rozmów z Panem Bogiem. Nie brakowało dramatycznych wojennych przeżyć, ale i ironicznych, metafor. Puentą tego wydarzenia były powiedziane na końcu strofy z „Modlitwy Pana Cogito – podróżnika”: „dziękuję Ci Panie że stworzyłeś świat piękny i różny a jeśli jest to Twoje uwodzenie jestem uwiedziony na zawsze i bez wybaczenia”. Reżyser – Karolina Labahua udanie zmierzyła się z niełatwym zadaniem przeniesienia widza w świat Herberta, a właściwie tego, co tak kochał. Spektakl pokazał ponadczasowość jego twórczości i to, że obcowanie z pięknem daje nam również wolność.
~ Jarosław Wróblewski w Gazeta Polska Codziennie

Wydarzenie zrealizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy, inwestycja A2.5.1: Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju. Sfinansowano przez Unię Europejską Next Generation EU.

31.10

Spotkanie wokół książki o Stanisławie Umińskiej z udziałem aktorów Teatru Klasyki Polskiej

Zapraszamy na spotkanie wokół historii Stanisławy Umińskiej – jednej z najbardziej utalentowanych aktorek swego pokolenia, uznawanej za prawdziwą gwiazdę sceny, która przeszła do historii nie tylko dzięki wspaniałym rolom teatralnym, ale przede wszystkim przez dramatyczne wydarzenia, na zawsze odmieniające jej los.

WSTĘP WOLNY

Spotkanie odbędzie się 16 listopada o godz. 19:00 na Scenie Stygmat (Plac Grzybowski 3/5, Warszawa). Losach Stanisławy skomentują: autor książki Paweł Zuchniewicz, prof. Barbara Osterloff-Gierak oraz prof. Jacek Salij.
Fragmenty książki „Miłość do śmierci. Opowieść o Stanisławie Umińskiej, aktorce, zabójczyni, zakonnicy” przeczytają aktorzy Teatru Klasyki Polskiej.

Stanisława Umińska przeżyła wielką, lecz bolesną miłość do Jana Żyznowskiego, która postawiła ją przed tragicznym wyborem. W paryskiej klinice doprowadził on do śmiertelnego strzału i procesu poruszającego francuską i polską opinię publiczną. „Kochałam go do szaleństwa i dla jego ocalenia gotowa byłam dać swą krew” – mówiła. Z czasem, w głębokim poczuciu winy, szukając odkupienia, odnalazła sens w służbie potrzebującym jako siostra Benigna.

To poruszająca opowieść o wyborach i ich konsekwencjach, miłości i wyrzeczeniu.

Przyjdźcie, by wspólnie przyjrzeć się tej niezwykłej biografii, która zmusza do pytań o granice odwagi i miłości. Podczas tego wieczoru razem zagłębimy się w losy kobiety, która stała się symbolem najwyższego poświęcenia i odkupienia – czy był to akt miłości, czy też nie dający się darować grzech?
Zapraszamy, aby wspólnie poszukać odpowiedzi, odkryć tę historię na nowo i zrozumieć, co kryje się w tragicznej, ale i pełnej nadziei drodze Stanisławy Umińskiej.

30.10

100. rocznica urodzin Zbigniewa Herberta

Heros literatury, eseista, dramaturg, wielokrotny kandydat do Nagrody Nobla, patriota, esteta, bezkompromisowy przeciwnik komunizmu, pisarz o biografii tragicznie uwikłanej w historię XX wieku – sto lat temu urodził się Zbigniew Herbert. Czy rzeczywiście był „ostatnim klasykiem”, a może twórcą nowej, oryginalnej formuły współczesnej poezji? Nad tymi zagadnieniami pochylili się znawcy twórczości Księcia Poetów podczas debaty zorganizowanej przez Teatr Klasyki Polskiej – pisze Anna Krajkowska na łamach dziennika Gazeta Polska Codziennie.

Debata, w której udział wzięli: prof. Jacek Kopciński, prof. Tomasz Wójcik i dr Karol Hryniewicz a wykład wygłosił prof. Lech Śliwonik była fascynującą refleksją nad dorobkiem Zbigniewa Herberta i jego nieśmiertelnym dialogiem z przeszłością.

– Debiut poety dzieje się w okolicznościach powrotu klasycyzmu, który we wczesnych latach ’50 był w sytuacji fatalnej, kiedy to tradycja literacka była brutalnie czy selektywnie traktowana. W 1956 roku nastąpiło odreagowanie od tej jałowości. I Herbert nie był samotnikiem, bo to była fala. Zaraz po nim debiutuje Rymkiewicz i działania rozpoczął Ryszard Przybylski. Lata ’60 to czas wzmożenia klasycyzmu a Zbigniew Herbert jest w tym nurcie jednym z kluczowych autorów. To był też dla niego czas bardzo pracowity, wydał kilka tomów wierszy – mówił prof. Tomasz Wójcik o początkach poety.

Dr Karol Hryniewicz zwrócił uwagę, że Herbert bardzo szybko, niemal równolegle debiutował jako poeta i jako dramaturg a później jako autor słuchowisk. – Herbert należał do formacji poetyckiej, która bardzo ceniła scenę za możliwość urzeczywistniania poezji, konkretyzowania metafor i przede wszystkim jako miejsce, gdzie wypowiadane jest słowo myśli i medytacji nad sprawami, zdarzeniami, nad człowiekiem. Podkreślam słowo „głos”, bo Herbert nazywał swoje utwory „sztukami na głosy”. Nie tylko dlatego, że część z nich to były dramaty radiowe. Także dlatego, że traktował głos bohatera, podmiotu czy też głos poety jako medium dla myśli.

To głośne myślenie Herbert uprawiał także, siadając przed mikrofonem w radiu. W latach 1961-1972 nagrał ponad 50 wierszy dla Polskiego Radia – wspominał prof. Jacek Kopciński. Jego zdaniem „klasycyzm Herberta nie polegał jedynie na naśladowaniu i odwoływaniu się do antyku, ale na silnym poczuciu kontynuacji tradycji poetyckich i stania w szeregu”. – Co dodał do poprzedników? To, że przeniósł wiersz do dramatu i na scenę. W jego dramatach słyszymy wiersze – podkreślił Kopciński.

Znawcy Herberta zwrócili też uwagę na rys etyczny w twórczości jubilata oraz przeprowadzili analizę bohaterów jego dzieł: od Hamleta, przez Sokratesa po Pana Cogito. Wskazali, że pod koniec życia Herbert sięgał do swoich pierwszych utworów. Dyskusję zakończono cytatem z listu Herberta do Jerzego Zawieyskiego z 1950 r.: „Szukam teraz jakiejś własnej, urojonej formuły klasyczności, poezji, która miałaby jakieś szanse przetrwania […]. Chciałbym doszukać się słowa mocnego, którym można odbudować szczery patos. Jest w nas małoduszna obawa przed patosem i przed jakąś najwyższą, profetyczną kreacją poezji. Chciałbym, aby słowo było statecznym, równoważnym elementem. Nie ornamentem, nie dźwiękiem, nie międzysłowiem, nie pointą. Chciałbym dojść do pojęciowej czystości poezji”.

22.10

Ośrodek Praktyk Teatralnych „Gardzienice”

Kilka ujęć z drugiego dnia 11. Festiwalu „Generator Nadziei” OPT GARDZIENICE i kolejnego dnia pokazów warsztatowych „Tymona Ateńczyka” W. Szekspira z udziałem aktorów Teatru Klasyki Polskiej.

W piątkowej prezentacji wzięli udział prof. Jarosław Gajewski (jako Tymon Ateńczyk), Ksawery Szlenkier (jako Flawiusz) oraz Maciej Wyczański z TKP. Poza polskimi aktorami w scenach wzięli udział Elliot Windsor (Anglia), James Bentham (Anglia) oraz Charles Sobry (Belgia).

Po pokazie uczestnicy festiwalu wzięli udział w fascynującym sympozjonie nt.„Tymona Ateńczyka”. O motywacjach głównych bohaterów rozmawiali m.in. prof. Robert Piłat, prof. Bogusław Jasiński, Jarosław Gajewski i Włodzimierz Staniewski.

22.10

Czytanie performatywne w wykonaniu aktorów Teatru Klasyki Polskiej

Serdecznie zapraszamy już 30 października o godzinie 18:30 na czytanie performatywne w wykonaniu aktorów Teatru Klasyki Polskiej, które odbędzie się na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego (Krakowskie Przedmieście 3, sala 116)

Wstęp wolny.

Napisane w 1832 roku, tuż po upadku powstania listopadowego „Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego…” to jeden z najpotężniejszych tekstów Adama Mickiewicza. Ta niezwykła poetycka broszura polityczna zwraca uwagę mocą swojego ducha, miejscami bywa także zaprzeczeniem naszych wyobrażeń o tym, co uważaliśmy za mesjanizm.
Kiedy ten tekst czytamy bardzo uważnie, wtedy staje się on inspirujący także dla nas dzisiaj. Księgi … są pewną metaforą sytuacji narodu polskiego, której świadomość powinniśmy mieć niezależnie od zmieniających się czasów.

Czytaniu będą towarzyszyć oryginalne aranżacje Joachima Mencla napisane i zagrane na lirze korbowej.

21.10

„Herbert i klasycy”

Z okazji zbliżającej się 100. rocznicy urodzin Zbigniewa Herberta serdecznie zapraszamy na debatę poświęconą twórczości jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich poetów.

KIEDY? 24/10/20024, godz. 19:00
GDZIE? Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego

Debata pt. „Herbert i klasycy” będzie okazją do refleksji nad wpływem tradycji antycznej na poezję Herberta, a także nad jego sposobem dialogu z klasykami literatury.

W gronie znakomitych znawców twórczości Herberta zastanowimy się, czy Herbert rzeczywiście był „ostatnim klasykiem”, a może twórcą nowej, oryginalnej formuły współczesnej poezji? Podczas spotkania wysłuchamy unikalnego nagrania z wizyty Herberta w Muzeum Józefa Czechowicza w Lublinie 13 grudnia 1974 roku, do którego dotarli pracownicy Instytutu Teatralnego. Zapraszamy serdecznie do wspólnej refleksji nad dorobkiem Zbigniewa Herberta i jego nieśmiertelnym dialogiem z przeszłością.

W debacie wezmą udział:
– Prof. Jacek Kopciński
– Prof. Tomasz Wójcik
– Dr Karol Hryniewicz

W spotkaniu weźmie również udział prof. Lech Śliwonik, który powie o mniej znanych przejawach obecności poezji Herberta w życiu teatralnym zwłaszcza pozaoficjalnym.
Jako wieloletni szef programowy festiwali w Szczecinie i Toruniu opowie o teatralnej obecności Herberta poza instytucjami – w teatrze małych form, w teatrze jednoosobowym (profesjonalnym i amatorskim) i w teatrze studenckim.

Usłyszymy też o korespondencji między Tadeuszem Malakiem i Zbigniewem Herbertem, która w ostatnich latach była publikowana w SCENIE.
Prof. Śliwonik opowie również o Recytatorskim Roku Herberta – tegorocznym 69. Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim ogłoszonym w 100-lecie urodzin poety, prowadzonym przez Towarzystwo Kultury Teatralnej, wspólnie z wojewódzkimi i terenowymi ośrodkami kultury.

14.10

Czytanie performatywne w wykonaniu aktorów Teatru Klasyki Polskiej

Serdecznie zapraszamy już 31 października o godzinie 19:00 na czytanie performatywne w wykonaniu aktorów Teatru Klasyki Polskiej, które odbędzie się w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Wstęp wolny.

OBOWIĄZUJĄ ZAPISY | KLIK

Europa została porwana. Najpierw przez Zeusa, i zaplecze tej historii jest nam doskonale znane. Porwanie, które opisuje Jarosław Marek Rymkiewicz ma niezwykłą intelektualną i poetycką strukturę. Pozwala ona przyjrzeć się – jak przez szkiełko powiększające – procesom społecznym i politycznym, w których uczestniczymy dzisiaj. Ma ambicje do bycia metaforą współczesności.

Bohaterami sztuki są postaci zarówno ze świata kultury francuskiej, brytyjskiej, jak i szeroko rozumianej rosyjskiej i polskiej. Rymkiewicz- historyk polskiej kultury i poeta jawi się tu także jako przenikliwy obserwator procesów historycznych i wybitny dramaturg.

Aktorzy:
Paweł Lipnicki
Robert Latusek
Maciej Wyczański
Marta Dylewska
Tomasz Drabek
Leszek Zduń
Jarosław Gajewski

06.09

Obchody 85. rocznicy śmierci Stanisława Ignacego Witkiewicza

16 września o godzinie 18:00 serdecznie zapraszamy do Instytutu Teatralnego na czytanie performatywne „Mątwy” S. I. Witkiewicza „Witkacego” w reż. Tomasza Mana – wydarzenie to związane jest z obchodami 85. rocznicy śmierci artysty oraz rozpoczęciem SEZONU WITKACOWSKIEGO w Teatrze Klasyki Polskiej.

Wstęp wolny – prosimy o dokonywanie rezerwacji na wydarzenie poprzez wysłanie wiadomości na adres: bilety@instytut-teatralny.pl (w tytule prosimy wpisać MĄTWA).

„Mątwa”, jedyny kończący się „dobrze” dramat Witkacego, jest opowieścią o psychomachii artysty z personami sztuki, religii, polityki i życia rodzinnego.
Akcja sztuki dzieje się najprawdopodobniej w umyśle artysty w stanie kryzysu.

Zaraz po czytaniu performatywnym, ok. godziny 19:15, zapraszamy na debatę pt. „Witkacy, klasyk współczesności”. Prelegentami będą: dr hab. Tomasz Man, prof. Jarosław Gajewski, dr.hab. Jarosław Cymerman, dr Antoni Winch

Witkacy – klasyk współczesności.
Ajschylos tragedii bez tragiczności, Dante boskiej komedii po śmierci Boga, Shakespeare metafizycznego niepokoju w dobie zaniku metafizycznych uczuć.

Wyprzedził swój czas, doganiając epokę. Stał się jednym z jej najbardziej przenikliwych krytyków i najwierniejszych portrecistów.
Niedoceniony przez współczesnych, przez współczesność nobilitowany.
Oto nadszedł czas byśmy się w nim przejrzeli.

06.09

„Witkacy pod strzechy”

Już 29 września o godzinie 16:00 spektakl Teatru Klasyki Polskiej „Niemyte dusze / Narkotyki” zostawienie wystawiony w Teatrze Rondo w Słupsku w ramach 27. Międzynarodowego Konkursu Interpretacji Dzieł S. I. Witkiewicza „Witkacy pod strzechy”.

Organizatorem konkursu jest Słupskie Towarzystwo Kultury Teatralnej – Teatr Rondo, Instytut Witkacego i Słupski Ośrodek Kultury przy wsparciu finansowym Miasta Słupska, Województwa Pomorskiego, Fundacji PFR, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Serdecznie zapraszamy!

Konkurs jest dofinansowany ze środków Fundacji PFR, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Województwa Pomorskiego i Miasta Słupska.

30.08

13. edycja Narodowego Czytania

Akcja Narodowe Czytanie co roku jednoczy rodaków w setkach miejsc Polski i świata. Pozwala odczytać na nowo klasykę literatury polskiej, znaną ze szkolnych lektur. Wspólne czytanie dobrze znanych tekstów umożliwia odkrywanie nowych znaczeń, ważnych dla współczesnego człowieka i wzmacnia poczucie tożsamości narodowej – nck.pl

7 września 2024 roku w Ogrodzie Saskim, w godzinach 11-15, odbędzie się 13. edycja Narodowego Czytania, w którym udział wezmą: Dyrektor TKP Jarosław Gajewski oraz aktorka i reżyserka TKP Lidia Sadowa

Dramat Słowackiego pełen jest symboliki i aluzji do sytuacji politycznej Polski pod zaborami. Kordian to nie tylko indywidualna postać, ale również symbol młodego pokolenia Polaków, które poszukuje drogi do wolności. Utwór jest także głosem w romantycznej dyskusji o heroizmie, poświęceniu i granicach ludzkiej siły.

„Kordian” to dzieło, które łączy elementy filozoficzne, polityczne i artystyczne, stawiając pytania o sens walki i granice moralne jednostki. Jego przesłanie jest wciąż aktualne, a analiza postaci Kordiana i jego wyborów pozostaje interesująca zarówno w kontekście literackim, jak i historycznym.

09.08

Trwają próby do najnowszej premiery Teatru Klasyki Polskiej

Już 17 września w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie odbędzie się premiera najnowszego monodramu „Niemyte dusze / Narkotyki”, opartego na tekstach Stanisława Ignacego Witkiewicza w reżyserii Anny Kękuś.

W roli Każdego zobaczymy Sebastiana Fabijańskiego.

30.07

„Bajka nie tylko o smoku” w konkursie „Klasyka Żywa”!

Niezwykle miło nam poinformować, że nasz najnowszy spektakl „Bajka nie tylko o smoku” w reżyserii Lidii Sadowej bierze udział w X Konkursie „Klasyka Żywa”.

Gratulujemy twórczyniom i twórcom!

Na wyniki konkursu musimy jeszcze zaczekać, ale Wy już trzymajcie za nas kciuki!

29.07

Społeczna Rada Naukowa Teatru Klasyki Polskiej

W minionym tygodniu odbyło się pierwsze posiedzenie Społecznej Rady Naukowej Teatru Klasyki Polskiej.

Oddolnej inicjatywie środowiska naukowego przewodniczy prof. dr hab. Ewa Hoffmann-Piotrowska (UW).

W skład rady weszli m.in. prof. Elżbieta Nowicka (UAM), prof. Urszula Kowalczuk (UW), dr Paweł Płoski (AT), prof. Paweł Stępień (UW), prof. dr hab. Tomasz Chachulski. To niezwykle inspirujące spotkanie odsłoniło nowe przestrzenie współpracy ludzi teatru i akademików. Stworzenie nowych gatunków edukacyjnych, wspólne prace nad rekonstrukcją klasyki i ukazywaniem historii języka to tylko niektóre z wielu ciekawych pomysłów na wsparcie merytoryczne TKP przez radę.

Efektem działalności rady będzie promowanie twórczości polskich autorów i kultury języka polskiego, wsparcie działalności edukacyjnej lokalnych partnerów w zakresie klasyki oraz prezentowanie i promowanie klasyki wśród młodzieży. Jest to nasza odpowiedź na potrzebę docierania ze sztuką w miejsca z ograniczonym dostępem do kultury.

11.07

Festiwal Teatru Klasyki Polskiej w Żyrardowie

Wielkimi krokami zbliża się wspaniały Festiwal z plenerowymi spektaklami dla WAS!

Letnia edycja Festiwalu przyniesie Wam prawdziwe teatralne doznania, więc rezerwujcie daty w kalendarzu!

W pięknym Parku Dittricha w Żyrardowie odbędą się dwa spektakle:
27.07.2024, godz. 17:00 – „Śluby panieńskie”
28.07.2024, godz. 17:00 – „Powrót posła”

Wstęp na wydarzenia jest wolny!

Nie przegapcie okazji, aby spędzić letnie popołudnie w kulturalny sposób!

04.07

Klasycy w Starym Sączu

8 lipca w Starym Sączu na Placu Papieskim aktorzy związani z Teatrem Klasyki Polskiej będą czytać dla Państwa najpiękniejsze bajki i wiersze Ignacego Krasickiego.

Podczas tego wyjątkowego wydarzenia usłyszymy bajki Krasickiego, uznawanego za najwybitniejszego pisarza polskiego Oświecenia, w lekkiej formie przedstawiające poważną refleksję natury filozoficznej, społecznej i humanistycznej.

Serdecznie zapraszamy!

11.06

Informacja o przełożeniu terminów spektakli

Szanowni Państwo,

z powodów niezależnych od naszej instytucji informujemy o przełożeniu następujących spektakli:
– „Ksiądz Marek” w Muzeum Historii Polski (15.06.2024 i 16.06.2024)
– „Król i caryca” w Muzeum Historii Polski (22.06.2024 i 23.06.2024)
– „Trzy po trzy” w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym im. św. Józefa S. Pelczara w Rzeszowie (19.06.2024)
– „Zemsta” w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym im. św. Józefa S. Pelczara w Rzeszowie (20.06.2024)
– „Dożywocie” w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym im. św. Józefa S. Pelczara w Rzeszowie (21.06.2024)

Zaangażowanie Teatru Klasyki Polskiej w dostarczanie niezapomnianych doświadczeń kulturalnych pozostaje niezmienne.

Zachęcamy do śledzenia naszego repertuaru i zapraszamy na pozostałe spektakle. Na bieżąco będziemy informować o wszelkich aktualizacjach poprzez naszą stronę internetową oraz media społecznościowe.

Zespół Teatru Klasyki Polskiej

05.06

Teatr Klasyki Polskiej po raz pierwszy w Kielcach!

Teatr Klasyki Polskiej to państwowa instytucja, której celem jest poszerzanie oferty repertuarowej polskich scen o klasyki dramatu polskiego. W ramach pierwszej wizyty w Kielcach aktorzy przedstawili tekst Aleksandra Fredry.

– Bardzo się cieszę, że w Kielcach możemy oglądać takie spektakle i uważam, że my – młodzież – powinniśmy na nie przychodzić, bo przekazują one nasz kod kulturowy. Znam ten utwór od podstawówki, a także byłem już raz na nim w teatrze i niezmiennie przemawia przez niego dobra zabawa. Znów był on także dla mnie refleksją nad zgodą i pokojem – mówi Szymon.

04.06

Warsztaty „O czym tak naprawdę marzysz?”...

Myślami nadal jesteśmy w magicznym świecie bajki! Za nami jedna z tych najbardziej wyjątkowych premier, bo dzieci są w najwyższym stopniu wymagającą z publiczności.

Dziękujemy Wam raz jeszcze za Waszą obecność, a tymczasem zerknijcie na wczorajsze, poprowadzone przez Karolinę Szczepanowską warsztaty, które odbyły się po porannym pokazie i były doskonałą okazją do przedłużenia obcowania ze sztuką. Dzięki nim nasi najmłodsi widzowie poznali swoje najskrytsze marzenia i dowiedzieli się jak działa teatr, a nawet… stały się jego współtwórcami, poprzez teatralne zabawy i działania plastyczne.

Mali żyrardowianie mogli dosłownie „wejść” w historię z bajki, wypróbować, jak działa magiczne krzesło i wypowiedzieć swoje marzenie.

04.06

Premiera „Bajki nie tylko o smoku”

Tego jeszcze w Teatrze Klasyki Polskiej nie było! Dzięki naszej wizjonerce Lidce Sadowej zrealizowaliśmy klasyczną bajkę Ireneusza Iredyńskiego i zagraliśmy dla najbardziej wymagającej widowni czyli… dzieci! Była niepewność, jak zareagują – czy wczują się w klimat miasteczka Parasol? Czy wystarczy skupienia, żeby dotrwać do końca? Okazało się, że tak! Z zapartym tchem i wypiekami na twarzy mali widzowie obserwowali, słuchali, klaskali i śpiewali. Towarzyszył nam klimat rodzinności i teatralnej magii. Za jej wytworzenie dziękujemy Twórcom I Twórczyniom:

– Aktorom i Aktorkom (Małgorzata Mikołajczak, Magdalena Jaworska, Leszek Zduń, Tomasz Drabek, Robert Latusek, Sławomir Orzechowski, Paweł Lipnicki, Marta Dylewska, Karolina Piwosz, Justyna Fabisiak, Bartosz Turzyński, Przemysław Wyszyński) za całą pracę włożoną w przygotowanie spektaklu, wiemy ile wysiłku włożyliście w stworzenie tego magicznego scenicznego świata
– Oli Redzie – za czarującą, minimalistyczną i ciekawą scenografię
– Natalii Burzyńskiej i Marcie Kopańskiej – za eklektyczne, barwne i urocze kostiumy
– Piotrowi Łabonarskiemu – za piękną muzykę
– Kamilowi Małaniczowi – za teksty piosenek
Oklaski po każdej piosence były absolutnie zasłużone!
– Paulinie Staniszak – za przygotowanie energicznego i uroczego ruchu scenicznego
– Joannie Banaszkiewicz – za przygotowanie wokalne naszych kochanych aktorów
– Marcinowi Jaczkowskiemu – za mistrzowską reżyserię światła

oraz

– Basi Ojrzeńskiej, czyli inspicjentce zawsze na posterunku
– niezrównanej ekipie produkcyjnej, dla której nie istnieją problemy nie do rozwiązania – Natalii Przyborek i Karolinie Dąbrowskiej
– Ekipie technicznej – nasi Avengersi pracujący niestrudzenie, bez których wszystkie nasze wysiłki nie miałyby sensu
– Tym wszystkim, którzy stanowią tzw. „teatralne zaplecze” i z wielkim oddaniem w wykonywane przez siebie prace wkładają całe swoje serca i talenty, żebyśmy mogli grać, tworzyć i spotykać się z Wami kochani Widzowie

Dziękujemy również spadkobiercom autora „Bajek nie tylko o smoku” Ireneusza Iredyńskiego za możliwość adaptacji oraz pracy z tym wyjątkowym tekstem.

28.05

Trwają przygotowania do najnowszej premiery Teatru Klasyki Polskiej

Drodzy Widzowie! Premiera „Bajki nie tylko o smoku” w reżyserii Lidii Sadowej już 2 czerwca w Centrum Kultury w Żyrardowie!

To wyjątkowy spektakl przede wszystkim dla dzieci, ale też dla dorosłych, żyjących tu i teraz, którzy zapomnieli o swojej wyjątkowości.

BILETY

16.05

Dzień Mamy w Teatrze Klasyki Polskiej

Zbliża się jeden z najpiękniejszych dni w roku. Drodzy Widzowie, zabierzcie swoje Mamy do teatru!
Mamy dla Was 40% zniżki na spektakl „Trzy po trzy”.

Z kodem rabatowym: KLASYKADLAMAMY

Zapraszamy! BILETY

06.05

Teatr Klasyki Polskiej po raz pierwszy w Białymstoku!

W Kinie Ton będzie można zobaczyć aż 3 spektakle:
– 8 maja „Król i caryca”
– 9 maja „Śluby panieńskie”
– 14 maja „Zemsta”

Na scenie m.in.: Halina Rowicka, Jerzy Zelnik, Jarosław Gajewski, Marta Dylewska, Ksawery Szlenkier, Dariusz Kowalski, czy Maciej Wyczański.

Serdecznie zapraszamy!

_______________________
Partnerem wydarzenia jest Polski Instytut Kultury

29.04

Najpiękniejsze bajki i wiersze Ignacego Krasickiego oraz wiersze Zbigniewa Herberta

4 i 5 maja w oficynie Ermitażu, aktorzy związani z Teatrem Klasyki Polskiej będą czytać dla Państwa najpiękniejsze bajki i wiersze Ignacego Krasickiego, oraz wiersze Zbigniewa Herberta.

Czytają: Marta Dylewska, Lidia Sadowa, Małgorzata Mikołajczak, Dariusz Kowalski, Robert Latusek, Ksawery Szlenkier, Bartosz Turzyński, Maciej Wyczański

4 maja oficyna Ermitażu, godz. 12:00 i 16:00 - Klasycy w Łazienkach. Krasicki.

(czas trwania 1 h)

5 maja oficyna Ermitażu, godz. 12:00 i 16:00 - Klasycy w Łazienkach. Herbert.

(czas trwania 1 h)

bezpłatne rezerwacje: bow@teatrklasykipolskiej.pl

Ignacy Krasicki nazywany był Księciem Bajek i Satyr. Zbigniewa Herberta okrzyknięto Księciem Poetów. Za sprawą Teatru Klasyki Polskiej obaj twórcy spotkają się w godnym ich rangi miejscu – Łazienkach Królewskich. Podczas tego wyjątkowego wydarzenia usłyszymy bajki Krasickiego, uznawanego za najwybitniejszego pisarza polskiego Oświecenia, w lekkiej formie przedstawiające poważną refleksję natury filozoficznej, społecznej i humanistycznej. Uprawiał ją również Herbert. Aktorzy Teatru Klasyki Polskiej wykonają, między innymi, jego „Nike, która się waha”, „Co robią nasi umarli” i nieśmiertelnego „Pana Cogito”. W zestawieniu z takimi utworami Krasickiego, jak „Przyjaciele”, „Mądry i głupi”, „Ptaszki w klatce” i „Lew pokorny” dostarczą inspirującego materiału do refleksji, zapewnią szlachetną rozrywkę, wzruszą, rozbawią, urzekną pięknem polszczyzny i zachwycą bogactwem myśli.

Na zdjęciu uśmiechnięty Przemysław Wyszyński

19.04

Rozpoczęliśmy przygotowania do spektaklu dla najmłodszych widzów

Przed nami kolejna premiera! Tym razem zadbaliśmy o naszych najmłodszych widzów.

„Bajka nie tylko o smoku” w reżyserii Lidii Sadowej to przepiękna historia nie tylko dla dzieci, ale także dla dorosłych widzów. To opowieść o zwykłych ludziach żyjących w zwykłym miasteczku, którego mieszkańcy z biegiem lat zapomnieli o tym, że świat składa się z różnych kolorów, że ich marzenia, często skrywane są ważne… To również opowieść o tym, że warto marzyć. Że realizacja naszych wewnętrznych pragnień popycha nas do przodu, czyni nas wyjątkowymi.

Rok istnienia Teatru Klasyki Polskiej jako Instytucji

28.03

Rok istnienia Teatru Klasyki Polskiej jako Instytucji

W Międzynarodowy Dzień Teatru 27 marca 2024 roku minął rok od funkcjonowania Teatru Klasyki Polskiej jako Instytucji.

To był rok pełen intensywnych działań, które zaowocowały siedmioma premierami oraz eksploatacją spektakli w wielu zakątkach Polski.

Jest to możliwe dzięki codziennej i ciężkiej pracy pracowników naszego Teatru, którzy wkładają całe serce w budowanie Instytucji systematycznie prezentującej repertuar narodowy.

25.03

Premiera spektaklu „Ksiądz Marek”

Niezwykły to był wieczór! Pełen emocji, wzruszeń, fantastycznej atmosfery oraz niezapomnianych rozmów.
I choć minął dopiero jeden dzień, to już wspominamy ten czas z ogromnym wzruszeniem. Dziękujemy Wam drodzy Widzowie, za to, że tak licznie towarzyszyliście nam wczoraj podczas premiery „Księdza Marka”. Bez Was nie byłoby nas!

18.03

Król i caryca | Relacja z premiery

Od października to już 6. premiera Teatru Klasyki Polskiej jako Instytucji. Choć gramy na wielu scenach i jesteśmy Teatrem w drodze, a nasze struktury cały czas się tworzą, to już możemy powiedzieć, że nasz dorobek jest całkiem spory… Tym razem przed Państwem „Król i Caryca” w reżyserii Jerzego Zelnika. Tej ciepłej, swobodnej i życzliwej atmosfery długo nie zapomnimy.

Sebastian Fabijański w spektaklu Ksiądz Marek

20.02

Trwają próby do spektaklu „Ksiądz Marek”

Drodzy widzowie, ależ jesteśmy podekscytowani! Wreszcie możemy podzielić się z Wami tą wiadomością! Trwają próby do spektaklu „Ksiądz Marek” Juliusza Słowackiego w reżyserii Jacka Raginisa.

To historia o niedających się poskromić namiętnościach, wojnie, zdradzie i przebaczeniu. Jeden z trzech utworów, które Słowacki, jak pisał w liście do matki, mógłby przeczytać przed samym Chrystusem.

15.01

Premiera spektaklu „Nawrócony”

W minioną sobotę w Sali Laboratorium w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie odbyła się premiera spektaklu „Nawrócony” w reżyserii Piotra Gralaka.

Spektakl złożony jest z dwóch opowiadań Bolesława Prusa: „Powiastki cmentarne” oraz „Nawrócony”. Utwory te powstały w 1875 i 1881 roku, kiedy to autor miał zaledwie 28 i 34 lata i pracował jako dziennikarz prasowy, opisujący krzywdy i absurdy życia ówczesnej Warszawy.

02.01

Próby do premiery spektaklu „Nawrócony”

Ponoć złego diabli nie wezmą. W przypadku pana Łukasza (Sławomir Orzechowski), starego skąpca, to powiedzenie nabiera nowego dosłownego znaczenia…

W oczekiwaniu na premierę Nawróconego w reżyserii Piotra Gralaka wracamy do pełnych emocji początków prób.

28.12

Premiera spektaklu "Trzy po Trzy"

Za nami premiera spektaklu „Trzy po trzy” Aleksandra Fredry w reżyserii Michała Chorosińskiego. Spektakl odbył się 28 grudnia w Sali Laboratorium w Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowski w Warszawie.

05.12

Słuchowisko radiowe „Beniowski” Juliusza Słowackiego

Już w tę sobotę (9.12) o godzinie 16:00 w Muzeum Cypriana Norwida w Dębinkach w ramach Przeglądu Kolekcje Sztuki będzie miała miejsce prapremiera słuchowiska radiowego „Beniowski” Juliusza Słowackiego.

Przegląd Kolekcje Sztuki to interdyscyplinarne wydarzenie z wiodącą rolą teatru, którego głównym zadaniem jest zbudowanie przestrzeni spotkania i dialogu religii z kulturą, metafizyki z codziennością, sacrum i profanum. Druga edycja Kolekcji będzie poświęcona sztuce ROMANTYCZNEJ. W ramach przeglądu będziemy prezentować dzieła kluczowych dla polskiej kultury literatów: Norwida, Fredry, Krasińskiego i Słowackiego.

02.12

Debata „Absurd i Trzy po trzy”

Serdecznie zapraszamy na debatę „Absurd i Trzy po trzy”. Spotkanie odbędzie się 11 grudnia (poniedziałek) 2023 roku o godzinie 18.00 w siedzibie Teatru Klasyki Polskiej, w oficynie Ermitażu, przy ul. Myśliwieckiej 1 w Warszawie.
Z profesorami Ewą Hoffman Piotrowską, Karolem Samselem i Wiesławem Rzońcą od roku prowadzimy fredrowskie debaty na temat romantyzmu autora „Zemsty” i jego związków literackich z Witkacym, Mrożkiem i Gombrowiczem, a także na temat obecnych w jego twórczości zalążkach absurdu, tak jak go rozumie literatura dwudziestego wieku – mówi Jarosław Gajewski.

01.12

Trwają próby do grudniowej premiery "Trzy po Trzy"

Większość z nas kojarzy Fredrę tylko jako jednego z najwybitniejszych polskich komediopisarzy, który „uratował Polskę od ogólnej melancholii”. Często nie mamy świadomości, że był też zasłużonym żołnierzem napoleońskim, świadkiem burzliwej historii, oddanym mężem i ojcem, a jego życie było nie mniej barwne niż scenariusze komedii, które pisał. Spektakl Teatru Klasyki Polskiej „Trzy po trzy” w reżyserii Michała Chorosińskiego to pamiętnik Aleksandra Fredry, będący podróżą po jego duszy, po żalu, melancholii, trosce, dowcipie, po tym, co widział i czuł podczas zwycięskich bitew i w trakcie powrotu spod Moskwy, po jego śmiechu i łzach, po idylli dzieciństwa i piekle wojny.

15.11

Scena Reduta, czyli Teatr Klasyki Polskiej na Lubelszczyźnie

To wspaniała wiadomość! W ramach w ramach Sceny Reduta Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie aż 6 razy wystawimy klasyki Mistrza Fredro, które tak pokochała nasza dotychczasowa publiczność.

Po raz pierwszy w historii Teatr Osterwy tak szeroko wychodzi do widzów z całej Lubelszczyzny! Żeby obejrzeć najlepsze spektakle nie trzeba będzie już jeździć do stolicy województwa. Nasi aktorzy pojadą m.in. do Janowa Lubelskiego, Łukowa, Parczewa, Tarnogrodu i Zamościa żeby wystawić przedstawienia w tamtejszych domach lub ośrodkach kultury.

10.11

Otwocki Festiwalu Komedii "Zemsta"

18 listopada zapraszamy na spektakl „Zemsta” Aleksandra Fredry w reżyserii Michała Chorosińskiego, który odbędzie się podczas I OTWOCKIEGO FESTIWALU KOMEDII. Wstęp na wydarzenie jest WOLNY.

10.11

Festiwal Fredrowski | Siedlce

W Centrum Kultury i Sztuki w Siedlcach odbył się Festiwal Fredrowski. W ramach wydarzenia, nasi aktorzy w ciągu 3 dni zagrali „Śluby panieńskie”, „Zemstę” i „Dożywocie” Aleksandra Fredry.

02.11

Premiera spektaklu "Ambasador"

Za nami premiera druga premiera sezonu artystycznego 2023/2024 czyli „Ambasador” Sławomira Mrożka w reżyserii Jarosława Gajewskiego. Dziękujemy za tak entuzjastyczny odbiór naszego najnowszego spektaklu i zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z premiery, która odbyła się w przepięknym Pałacu w Radziejowicach.

04.10

Premiera dramatu Stanisława Konarskiego „Epaminandos”

To był niezapomniany wieczór pełen niesamowitych emocji! Za nami premiera dramatu Stanisława Konarskiego „Epaminandos” w reżyserii Jarosława Gajewskiego.

Wszystkie aktualności