Aktualności

Wielkimi krokami zbliża się wspaniały Listopadowy Festiwal Teatralny w Żyrardowie!

 
Jesienna edycja Festiwalu przyniesie Wam prawdziwe teatralne doznania, więc rezerwujcie daty w kalendarzu!
 

PROGRAM FESTIWALU:
22 listopada, 19:00 – „Zemsta” | Centrum Kultury
23 listopada, 19:00 – „Ambasador” | Centrum Kultury
24 listopada, 16:00 – „Bajka nie tylko o smoku” | Centrum Kultury
24 listopada, 17:00 – „Król i caryca” | Resursa

Nie przegapcie okazji, aby spędzić letnie popołudnie w kulturalny sposób!

 
___________
Wydarzenie realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy, inwestycja A2.5.1: Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju. Sfinansowano przez Unię Europejską Next Generation EU.

Czy Zbigniew Herbert może dziś uczyć historii sztuki i objaśniać niczym profesor symbole, kolory, kształty, mimikę, zachowanie zwierząt i ludzi uwiecznionych przed wiekami na skale czy płótnie? Czy ma tą cenną pedagogiczną pasję i swadę wobec podopiecznych, ciekawość wobec dzieł, zachwyt wobec ich twórców i w tym wszystkim własne krytyczne spojrzenie?

Spektakl muzyczny „Prowadził za rękę światło”, który w piątkowy wieczór (25.11.2024) można było obejrzeć w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego – zmierzył się z „opowiadaniem obrazów” przez Księcia Poetów. Czworo aktorów Teatru Klasyki Polskiej: Dariusz Kowalski, Lidia Sadowa, Jarosław Gajewski i gościnnie Jadwiga Jankowska-Cieślak – przeniosło widza w dawny świat wyobraźni i interpretacji piękna.

Z wyświetlanymi dziełami sztuki, oraz ich detalami pokazanymi na teatralnej scenie za pomocą hologramu, aktorzy i widzowie w skupieniu, idąc za słowami Zbigniewa Herberta byli „oprowadzani” przez poetę śladami sztuki dawnych mistrzów. Wokaliza, „renesansowy” dźwięk cymbałów i basowe partie wiolonczeli podkreślały powagę omawianych dzieł. Zaproszeni przez poetę widzowie byli z nim w grocie Lascaux „podziemnej Kaplicy Sykstyńskiej naszych praojców”, katedrach, uliczkach czy galerii obrazów. Szukając podpowiedzi na analityczne spojrzenie na sztukę oczami Herberta, pewien klucz można odnaleźć w jego rozmowie z Markiem Zagańczykiem z 1993 r. pt. „Niewyczerpany Ogród” – gdzie Herbert tłumaczył: „Od sklepu z farbami do obrazu jest daleka i kręta droga.

Kolor sam w sobie nic nie znaczy, dopiero przez towarzystwo kolorów, które go otaczają, przez te wszystkie harmonie z tymi kolorami… udało mi się zasugerować – to jest tłumaczenie muzyki na słowa. Tłumaczenie malarstwa na język, wałkowanie tych słów przypomina wałkowanie ciasta. Używając wielkich słów – olśnienie. Widzi pan od razu i widzi pan wszystko. Potem zaczyna się obraz rozbierać mówiąc o żółto-złoto-białej sukni, czarnym kołnierzu, to zaczyna być już analiza”. Autor „Barbarzyńcy w ogrodzie” – co zaakcentowali aktorzy – wyjawił, który z malarzy był mu najbliższy i warto przypomnieć te słowa: „Mówią przyjaciele: no, dobrze, byłeś tam, widziałeś dużo, podobał ci się i Duccio, i kolumny doryckie, witraże w Chartres i byki z Lascaux — ale powiedz, co wybrałeś dla siebie, jaki jest twój malarz, którego nie oddałbyś za żadnego innego. Pytanie wbrew pozorom sensowne, bo każda miłość, jeśli jest prawdziwa, powinna niszczyć poprzednią, porażać całego człowieka, tyranizować i żądać wyłączności. Więc zastanawiam się i odpowiadam: Piero delia Francesca”. Jego wskazał Herbert, bo to on „prowadził za rękę światło”.

Druga część spektaklu była piękną interpretacją poezji Herberta, opisu otaczającego go świata i rozmów z Panem Bogiem. Nie brakowało dramatycznych wojennych przeżyć, ale i ironicznych, metafor. Puentą tego wydarzenia były powiedziane na końcu strofy z „Modlitwy Pana Cogito – podróżnika”: „dziękuję Ci Panie że stworzyłeś świat piękny i różny a jeśli jest to Twoje uwodzenie jestem uwiedziony na zawsze i bez wybaczenia”. Reżyser – Karolina Labahua udanie zmierzyła się z niełatwym zadaniem przeniesienia widza w świat Herberta, a właściwie tego, co tak kochał. Spektakl pokazał ponadczasowość jego twórczości i to, że obcowanie z pięknem daje nam również wolność.
~ Jarosław Wróblewski w Gazeta Polska Codziennie

Wydarzenie zrealizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy, inwestycja A2.5.1: Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju. Sfinansowano przez Unię Europejską Next Generation EU.

Zapraszamy na spotkanie wokół historii Stanisławy Umińskiej – jednej z najbardziej utalentowanych aktorek swego pokolenia, uznawanej za prawdziwą gwiazdę sceny, która przeszła do historii nie tylko dzięki wspaniałym rolom teatralnym, ale przede wszystkim przez dramatyczne wydarzenia, na zawsze odmieniające jej los.
 
WSTĘP WOLNY
 
Spotkanie odbędzie się 16 listopada o godz. 19:00 na Scenie Stygmat (Plac Grzybowski 3/5, Warszawa). Losach Stanisławy skomentują: autor książki Paweł Zuchniewicz, prof. Barbara Osterloff-Gierak oraz prof. Jacek Salij.
Fragmenty książki „Miłość do śmierci. Opowieść o Stanisławie Umińskiej, aktorce, zabójczyni, zakonnicy” przeczytają aktorzy Teatru Klasyki Polskiej.
 
Stanisława Umińska przeżyła wielką, lecz bolesną miłość do Jana Żyznowskiego, która postawiła ją przed tragicznym wyborem. W paryskiej klinice doprowadził on do śmiertelnego strzału i procesu poruszającego francuską i polską opinię publiczną. „Kochałam go do szaleństwa i dla jego ocalenia gotowa byłam dać swą krew” – mówiła. Z czasem, w głębokim poczuciu winy, szukając odkupienia, odnalazła sens w służbie potrzebującym jako siostra Benigna.
 
To poruszająca opowieść o wyborach i ich konsekwencjach, miłości i wyrzeczeniu.
 
Przyjdźcie, by wspólnie przyjrzeć się tej niezwykłej biografii, która zmusza do pytań o granice odwagi i miłości. Podczas tego wieczoru razem zagłębimy się w losy kobiety, która stała się symbolem najwyższego poświęcenia i odkupienia – czy był to akt miłości, czy też nie dający się darować grzech?
Zapraszamy, aby wspólnie poszukać odpowiedzi, odkryć tę historię na nowo i zrozumieć, co kryje się w tragicznej, ale i pełnej nadziei drodze Stanisławy Umińskiej.

Heros literatury, eseista, dramaturg, wielokrotny kandydat do Nagrody Nobla, patriota, esteta, bezkompromisowy przeciwnik komunizmu, pisarz o biografii tragicznie uwikłanej w historię XX wieku – sto lat temu urodził się Zbigniew Herbert. Czy rzeczywiście był „ostatnim klasykiem”, a może twórcą nowej, oryginalnej formuły współczesnej poezji? Nad tymi zagadnieniami pochylili się znawcy twórczości Księcia Poetów podczas debaty zorganizowanej przez Teatr Klasyki Polskiej – pisze Anna Krajkowska na łamach dziennika Gazeta Polska Codziennie.

Debata, w której udział wzięli: prof. Jacek Kopciński, prof. Tomasz Wójcik i dr Karol Hryniewicz a wykład wygłosił prof. Lech Śliwonik była fascynującą refleksją nad dorobkiem Zbigniewa Herberta i jego nieśmiertelnym dialogiem z przeszłością.
 

– Debiut poety dzieje się w okolicznościach powrotu klasycyzmu, który we wczesnych latach ’50 był w sytuacji fatalnej, kiedy to tradycja literacka była brutalnie czy selektywnie traktowana. W 1956 roku nastąpiło odreagowanie od tej jałowości. I Herbert nie był samotnikiem, bo to była fala. Zaraz po nim debiutuje Rymkiewicz i działania rozpoczął Ryszard Przybylski. Lata ’60 to czas wzmożenia klasycyzmu a Zbigniew Herbert jest w tym nurcie jednym z kluczowych autorów. To był też dla niego czas bardzo pracowity, wydał kilka tomów wierszy – mówił prof. Tomasz Wójcik o początkach poety.

Dr Karol Hryniewicz zwrócił uwagę, że Herbert bardzo szybko, niemal równolegle debiutował jako poeta i jako dramaturg a później jako autor słuchowisk. – Herbert należał do formacji poetyckiej, która bardzo ceniła scenę za możliwość urzeczywistniania poezji, konkretyzowania metafor i przede wszystkim jako miejsce, gdzie wypowiadane jest słowo myśli i medytacji nad sprawami, zdarzeniami, nad człowiekiem. Podkreślam słowo „głos”, bo Herbert nazywał swoje utwory „sztukami na głosy”. Nie tylko dlatego, że część z nich to były dramaty radiowe. Także dlatego, że traktował głos bohatera, podmiotu czy też głos poety jako medium dla myśli.

To głośne myślenie Herbert uprawiał także, siadając przed mikrofonem w radiu. W latach 1961-1972 nagrał ponad 50 wierszy dla Polskiego Radia – wspominał prof. Jacek Kopciński. Jego zdaniem „klasycyzm Herberta nie polegał jedynie na naśladowaniu i odwoływaniu się do antyku, ale na silnym poczuciu kontynuacji tradycji poetyckich i stania w szeregu”. – Co dodał do poprzedników? To, że przeniósł wiersz do dramatu i na scenę. W jego dramatach słyszymy wiersze – podkreślił Kopciński.

Znawcy Herberta zwrócili też uwagę na rys etyczny w twórczości jubilata oraz przeprowadzili analizę bohaterów jego dzieł: od Hamleta, przez Sokratesa po Pana Cogito. Wskazali, że pod koniec życia Herbert sięgał do swoich pierwszych utworów. Dyskusję zakończono cytatem z listu Herberta do Jerzego Zawieyskiego z 1950 r.: „Szukam teraz jakiejś własnej, urojonej formuły klasyczności, poezji, która miałaby jakieś szanse przetrwania […]. Chciałbym doszukać się słowa mocnego, którym można odbudować szczery patos. Jest w nas małoduszna obawa przed patosem i przed jakąś najwyższą, profetyczną kreacją poezji. Chciałbym, aby słowo było statecznym, równoważnym elementem. Nie ornamentem, nie dźwiękiem, nie międzysłowiem, nie pointą. Chciałbym dojść do pojęciowej czystości poezji”.

Kilka ujęć z drugiego dnia 11. Festiwalu „Generator Nadziei” OPT GARDZIENICE i kolejnego dnia pokazów warsztatowych „Tymona Ateńczyka” W. Szekspira z udziałem aktorów Teatru Klasyki Polskiej.
 
W piątkowej prezentacji wzięli udział prof. Jarosław Gajewski (jako Tymon Ateńczyk), Ksawery Szlenkier (jako Flawiusz) oraz Maciej Wyczański z TKP. Poza polskimi aktorami w scenach wzięli udział Elliot Windsor (Anglia), James Bentham (Anglia) oraz Charles Sobry (Belgia).
 
Po pokazie uczestnicy festiwalu wzięli udział w fascynującym sympozjonie nt.„Tymona Ateńczyka”. O motywacjach głównych bohaterów rozmawiali m.in. prof. Robert Piłat, prof. Bogusław Jasiński, Jarosław Gajewski i Włodzimierz Staniewski.

Serdecznie zapraszamy już 30 października o godzinie 18:30 na czytanie performatywne w wykonaniu aktorów Teatru Klasyki Polskiej, które odbędzie się na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego (Krakowskie Przedmieście 3, sala 116)
 
Wstęp wolny.
 

Napisane w 1832 roku, tuż po upadku powstania listopadowego „Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego…” to jeden z najpotężniejszych tekstów Adama Mickiewicza. Ta niezwykła poetycka broszura polityczna zwraca uwagę mocą swojego ducha, miejscami bywa także zaprzeczeniem naszych wyobrażeń o tym, co uważaliśmy za mesjanizm.
Kiedy ten tekst czytamy bardzo uważnie, wtedy staje się on inspirujący także dla nas dzisiaj. Księgi … są pewną metaforą sytuacji narodu polskiego, której świadomość powinniśmy mieć niezależnie od zmieniających się czasów.
 
Czytaniu będą towarzyszyć oryginalne aranżacje Joachima Mencla napisane i zagrane na lirze korbowej.

Z okazji zbliżającej się 100. rocznicy urodzin Zbigniewa Herberta serdecznie zapraszamy na debatę poświęconą twórczości jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich poetów.

KIEDY? 24/10/20024, godz. 19:00
GDZIE? Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego

Debata pt. „Herbert i klasycy” będzie okazją do refleksji nad wpływem tradycji antycznej na poezję Herberta, a także nad jego sposobem dialogu z klasykami literatury.

W gronie znakomitych znawców twórczości Herberta zastanowimy się, czy Herbert rzeczywiście był „ostatnim klasykiem”, a może twórcą nowej, oryginalnej formuły współczesnej poezji? Podczas spotkania wysłuchamy unikalnego nagrania z wizyty Herberta w Muzeum Józefa Czechowicza w Lublinie 13 grudnia 1974 roku, do którego dotarli pracownicy Instytutu Teatralnego. Zapraszamy serdecznie do wspólnej refleksji nad dorobkiem Zbigniewa Herberta i jego nieśmiertelnym dialogiem z przeszłością.

W debacie wezmą udział:
– Prof. Jacek Kopciński
– Prof. Tomasz Wójcik
– Dr Karol Hryniewicz

W spotkaniu weźmie również udział prof. Lech Śliwonik, który powie o mniej znanych przejawach obecności poezji Herberta w życiu teatralnym zwłaszcza pozaoficjalnym.
Jako wieloletni szef programowy festiwali w Szczecinie i Toruniu opowie o teatralnej obecności Herberta poza instytucjami – w teatrze małych form, w teatrze jednoosobowym (profesjonalnym i amatorskim) i w teatrze studenckim.

Usłyszymy też o korespondencji między Tadeuszem Malakiem i Zbigniewem Herbertem, która w ostatnich latach była publikowana w SCENIE.
Prof. Śliwonik opowie również o Recytatorskim Roku Herberta – tegorocznym 69. Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim ogłoszonym w 100-lecie urodzin poety, prowadzonym przez Towarzystwo Kultury Teatralnej, wspólnie z wojewódzkimi i terenowymi ośrodkami kultury.